Mỗi khi thời tiết chuyển mùa hoặc dịch bệnh bùng phát, các triệu chứng như ho, sốt, đau họng, mệt mỏi lại xuất hiện khiến nhiều người lo lắng: “Mình bị cúm thông thường hay do bệnh dịch khác?”. Dù đã sống chung với covid một thời gian, không ít người vẫn gặp khó khăn trong việc phân biệt giữa các bệnh lý này, dẫn đến tâm lý chủ quan hoặc hoang mang không cần thiết.
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ sự khác nhau giữa hai bệnh lý này, đồng thời cung cấp các cách phòng ngừa hiệu quả tại nhà để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.
1. Các loại bệnh dịch có điểm gì giống nhau?
Các loại bệnh dịch đều là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính, lây lan qua:
- Giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện
- Tiếp xúc gián tiếp qua tay nắm cửa, vật dụng có dính virus, sau đó chạm vào mũi – miệng – mắt
Cả hai đều có triệu chứng ban đầu khá tương đồng như:
- Sốt hoặc cảm thấy ớn lạnh
- Ho khan hoặc có đờm
- Đau họng
- Nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi
- Mệt mỏi, đau cơ
- Đôi khi kèm đau đầu hoặc tiêu chảy nhẹ
Chính vì điểm tương đồng này, không ít người bị cúm nhưng lại sợ là bệnh virus khác, hoặc ngược lại, bị covid mà tưởng cúm thường, dẫn đến chủ quan, không cách ly hay điều trị đúng cách.
Các bệnh dịch có rất nhiều đặc điểm giống nhau
2. Điểm khác biệt
Dưới đây là bảng so sánh giúp bạn nhận diện sớm các dấu hiệu phân biệt:
Triệu chứng |
Cúm mùa |
Dịch do virus khác |
Thời gian khởi phát |
Đột ngột, trong 1–2 ngày |
Từ từ, thường sau 2–5 ngày tiếp xúc virus |
Mất vị giác, khứu giác |
Hiếm gặp |
Rất phổ biến (ở biến thể trước) |
Khó thở |
Hiếm, chỉ khi biến chứng |
Có thể xảy ra, nhất là người già, có bệnh nền |
Mức độ lây lan |
Trung bình |
Rất cao, đặc biệt với biến thể mới |
Biến chứng nguy hiểm |
Viêm phổi, nhiễm trùng thứ phát |
Viêm phổi nặng, hội chứng suy hô hấp cấp |
Tác nhân gây bệnh |
Virus cúm (Influenza A, B…) |
Virus SARS-CoV-2 |
Lưu ý:
- Với người trẻ, khỏe mạnh, các triệu chứng có thể rất nhẹ, dễ nhầm lẫn.
- Người cao tuổi, người có bệnh nền, miễn dịch yếu cần cảnh giác hơn vì nguy cơ biến chứng ở cả cúm lẫn covid đều rất cao.
3. Làm sao để xác định chính xác mình mắc bệnh gì?
Cách duy nhất để phân biệt chắc chắn là xét nghiệm chẩn đoán:
- Test nhanh tại nhà: cho kết quả nhanh sau 15–20 phút.
- PCR: độ chính xác cao hơn, được thực hiện tại cơ sở y tế.
- Xét nghiệm cúm: thường cần làm tại phòng khám hoặc bệnh viện, để xác định virus cúm A/B.
Test nhanh tại nhà để phát hiện bệnh lý
Trong trường hợp không rõ ràng, bạn nên cách ly tại nhà và theo dõi diễn tiến triệu chứng trong 2–3 ngày đầu. Nếu tình trạng nặng lên hoặc kéo dài, cần liên hệ cơ sở y tế để được tư vấn và xét nghiệm kịp thời.
4. Hướng dẫn cách phòng ngừa bệnh dịch hiệu quả
Dù là cúm hay dịch bệnh viêm đường hô hấp khác, nguyên tắc phòng ngừa chung vẫn bao gồm:
(1) Giữ gìn vệ sinh cá nhân
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn.
- Đeo khẩu trang nơi công cộng, đặc biệt khi có biểu hiện ho/sốt.
- Tránh chạm tay lên mặt nếu chưa rửa sạch tay.
(2) Vệ sinh không gian sống và làm việc
- Thường xuyên lau chùi bề mặt tiếp xúc như tay nắm cửa, điện thoại, bàn phím…
- Đảm bảo không gian thông thoáng, mở cửa sổ nếu có thể.
(3) Giữ khoảng cách – hạn chế tiếp xúc khi không cần thiết
- Tránh tụ tập nơi đông người trong mùa dịch.
- Hạn chế tiếp xúc gần với người có triệu chứng ho, sốt.
(4) Tiêm vắc xin đầy đủ
- Cúm mùa và dịch viêm đường hô hấp khác đều có vắc xin phòng ngừa.
- Nên tiêm nhắc lại hàng năm (đối với cúm) hoặc đúng lịch theo hướng dẫn của cơ quan y tế.
(5) Tăng cường hệ miễn dịch – yếu tố then chốt giúp phòng bệnh từ gốc
Dù bạn có tiếp xúc virus hay không, miễn dịch khỏe mạnh sẽ quyết định khả năng chống chọi của cơ thể. Đây là điểm mấu chốt khiến nhiều người cùng phơi nhiễm virus nhưng chỉ một số ít biểu hiện triệu chứng nghiêm trọng.
Ngoài việc duy trì lối sống lành mạnh, nhiều người đang tìm đến các giải pháp tăng miễn dịch từ thảo dược thiên nhiên – vừa an toàn, vừa bền vững. Một trong những thảo dược nổi bật hiện nay là Linh Chi đỏ, lợi ích nổi bật của thảo dược này là giúp tăng cường miễn dịch tự nhiên nhờ chứa hoạt chất polysaccharide và triterpenoid. Sản phẩm hiện nay trên thị trường chứa linh chi đỏ là Linh Chi Nhất Long đang được tin dùng vì nguồn gốc uy tín. Vùng nguyên liệu được trồng tại trang trại ở Hòa Bình, nơi có điều kiện tự nhiên phù hợp cho linh chi phát triển dược tính cao. Ngoài ra dự án nuôi trồng được bộ Khoa học và công nghệ cấp phép, giống được chuyển giao từ Học viện nông nghiệp nên đảm bảo chất lượng tốt.
Phân biệt các bệnh dịch viêm đường hô hấp là điều cần thiết trong bối cảnh dịch bệnh vẫn còn tiềm ẩn. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn là chủ động phòng bệnh từ sớm: duy trì vệ sinh cá nhân, tiêm vắc xin đầy đủ và tăng cường miễn dịch mỗi ngày.
Sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.